Rahim Kanseri

Rahim (Endometrium) Kanseri Nedir?

Rahim kanseri, gelişmiş ülkelerde en sık görülen kadın üreme organı kanseridir ve rahmin içindeki endometrium tabakasından kaynaklanır. Genellikle üreme çağının sonlarında ve menopoz yıllarında ortaya çıkar. Ortalama görülme yaşı 63 olan bu kanser, en sık 50-59 yaşları arasındaki kadınlarda görülür.

Rahim Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim  kanseri, menopozdaki kadınlarda beklenmeyen vajinal kanama ile sıklıkla belirti verirken, menopoz öncesi kadınlarda ise yoğun ve düzensiz vajinal kanamalarla kendini gösterir. Bu belirtiler göz ardı edilmemeli ve menopoz dönemindeki her kanamada rahim içinden biyopsi yapılmalıdır. Menopoz sonrası kanamalarda kanser oranı %15 kadardır. Menopoz öncesi kadınlarda ise, özellikle 45 yaşından büyük olanlarda düzensiz ve fazla kanamalar görüldüğünde rahim içinden biyopsi alınmalıdır. Ek risk faktörleri (obezite, hipertansiyon, kısırlık öyküsü, çocuk doğurmamış olmak, polikistik over hastalığı gibi) olan 45 yaş altı kadınlarda da biyopsi gereklidir.

Rahim Kanserinin Genel Seyri Nasıldır?

Rahim kanseri, diğer kadın üreme organı kanserlerine kıyasla daha erken evrede teşhis edilir. Bu, hastaların yoğun veya beklenmeyen kanamalar nedeniyle daha erken doktora başvurmasından kaynaklanır. Bu nedenle, endometrium kanserinin seyri diğer kanser türlerine göre daha iyidir. Evre 1 hastaların %90’ında şifa sağlanabilir. Ancak endometrium kanserinin %10-20'si farklı bir hücresel yapıya sahiptir. Bu türler daha ileri yaşta görülme eğilimindedir, erken metastaz yapar ve daha kısa bir yaşam beklentisi ile ilişkilidir.

Rahim Kanseri Kimlerde Daha Sık Görülür?

Rahim kanseri beyaz ırkta siyah ırka göre daha sık görülür. Hiç doğum yapmamış, obez, hipertansif kadınlarda, polikistik over hastalığı olanlarda, seyrek adet gören (oligoanovulasyon) kadınlarda, kısırlık öyküsü olanlarda, meme kanseri nedeniyle tamoksifen ilacı kullananlarda, östrojen içeren ancak progesteron içermeyen hormon ilaçları kullananlarda, erken yaşta adet görmeye başlayan ve geç menopoza giren kadınlarda daha sık görülür. Ayrıca, ailesel barsak kanseri hastalarında görülen Lynch sendromu olan kişilerde endometrium kanseri görülme sıklığı artmıştır.

Rahim Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Rahim kanserinin birincil tedavisi genellikle cerrahidir. Erken evredeki hastalar için ana tedavi rahim ve yumurtalıkların cerrahi olarak çıkarılmasıdır. Bazı hastalar, özellikle çocuk sahibi olmayı planlayan genç kadınlar (%5'i 40 yaş altı), çok erken evrede tespit edilirse, 6 aylık hormon tedavisi ardından tüp bebek yöntemi ile gebe kalabilirler. Doğumdan sonra bu hastalara da cerrahi müdahale yapılmalıdır.

Ameliyat sırasında lenf düğümlerinin alınması gerekip gerekmediğine karar vermek için hızlı patolojik değerlendirme (frozen section) yapılabilir. Son yıllarda yaygın olarak uygulanan bir diğer yöntem ise bekçi lenf nodu (sentinel lenf nodu) değerlendirmesidir. Bu yöntemde, rahme özel boyalar enjekte edilerek lenf akımının ilk ulaştığı lenf nodu belirlenir ve bu nodu çıkarılır. Tümör hücrelerinin yayılma yolunun izlenmesine yardımcı olan bu yöntem, operasyon süresini kısaltır ve bacaklarda şişme ve kanama gibi komplikasyonların oranını azaltır. Boyanan lenf düğümünün durumu, ameliyat sonrasında ek tedavi gerekip gerekmediği konusunda yol göstericidir.

Ameliyat Sonrası Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Ameliyat sonrasında bazı hastalar için ek tedavi yöntemleri gerekebilir. Bu tedavi seçenekleri arasında radyoterapi ve/veya kemoterapi yer alır. Ek tedavi gereksinimi, cerrahi sırasında çıkarılan dokuların patolojik incelemesinden elde edilen bulgulara dayanır. Tümörün evresi, lenf nodu durumu, tümör hücrelerinin özellikleri ve yayılma durumu gibi parametreler bu kararda belirleyici olur. Ancak, bazı hastalar için ameliyat sonrası ek bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz ve bu hastalar sadece düzenli takip ile izlenir.